بررسی مقاومت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در ژنوتیپ‌های گندم امیدبخش سال 1392 اقلیم گرم و خشک جنوب کشور در شرایط مزرعه و گلخانه

Authors

  • علی ملیحی پور استادیار، بخش تحقیقات غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، استان البرز، ایران
  • محسن اسماعیل زاده مقدم دانشیار، بخش تحقیقات غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، استان البرز، ایران
  • محمدعلی دهقان مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، استان گلستان، ایران
  • کمال شهبازی مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، پارس‌آباد، استان اردبیل، ایران
Abstract:

بیماری بلایت فوزاریومی سنبله ناشی از گونه­های مختلف قارچ Fusarium به­ویژه Fusarium graminearum، یکی از مهم­ترین بیماری­های گندم در اقلیم گرم و مرطوب کشور است. این بیماری از اقلیم گرم و خشک جنوب کشور نیز گزارش شده و در چند مورد آسیب و زیان آن به گندم قابل توجه بوده است. در این بررسی، 32 نژادگان (ژنوتیپ) گندم مربوط به آزمایش مقایسه عملکرد امیدبخش اقلیم گرم و خشک جنوب در سال 1392 (ERWYT-S-1392) با هدف شناسایی ژنوتیپ­های مقاوم به بیماری، طی دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393در شرایط مزرعه در دو منطقۀ گرگان و مغان و نیز در شرایط گلخانه نسبت به بیماری آزمایش شدند. تجزیۀ مرکب داده­های مربوط به میزان وقوع، شدت و شاخص بیماری و میزان آلودگی دانه در شرایط مزرعه نشان داد، برای هر چهار صفت یادشده، تفاوت معنی­داری بین این ژنوتیپ­ها وجود دارد. همچنین، تجزیۀ سادۀ داده­های مربوط به پیشرفت بیماری در سنبله (شدت بیماری) در گلخانه نشان داد، تفاوت معنی­داری بین ژنوتیپ­ها وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد، از بین 32 ژنوتیپ مورد آزمایش، دو رگۀ (لاین) آزمایشی S-92-6 و S-92-7به علت پایین بودن همۀ متغیرهای مرتبط با مقاومت به بیماری در شرایط مزرعه و گلخانه و احتمال وجود سه نوع مقاومت I، II و IV در آن‌ها می­توانند برای جایگزینی رقم‌های قدیمی­تر در اقلیم گرم و خشک در نظر گرفته شوند. در اولویت بعد، سه لاین S-92-2، S-92-3و S-92-4 قرار داشتند که از بیشتر جنبه‌ها مقاومت مطلوبی در برابر بیماری داشتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکنش توده های گندم بومی ایران نسبت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در شرایط مزرعه و گلخانه

چکیده بیماری بلایت فوزاریومی سنبله که توسط گونه­های مختلف قارچ Fusarium به ویژه گونه­ی Fusarium graminearum ایجاد می­شود، یکی از مهم­ترین بیماری­های گندم در ایران است که به ویژه در اقلیم گرم و مرطوب کشور باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصول می­شود. تحقیق حاضر به منظور ارزیابی واکنش تعداد 117 توده گندم بومی موجود در کلکسیون بخش تحقیقات غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر نسبت به بیماری بلایت فو...

full text

ژن‌ها یا مکان‌های ژنی مرتبط با مقاومت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در برخی لاین‌های امیدبخش گندم

بیماری بلایت فوزاریومی سنبله که توسط قارچ Fusarium graminearum ایجاد می‌شود، یکی از بیماری‌های مخرب گندم در اقلیم گرم و مرطوب شمال ایران است. این بیماری علاوه بر کاهش محصول، به علت تولید مایکوتوکسین‌های مختلف توسط عامل بیماری تهدیدی جدی برای سلامت انسان و دام به شمار می‌رود. در تحقیق حاضر بیست ژنوتیپ امیدبخش گندم به همراه دو رقم شاهد سومای 3 (Sumai 3) و فلات، با استفاده از نشانگرهای مولکولی SSR...

full text

تأثیر پتاسیم و نیتروژن بر مقاومت گندم به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله

به منظور بررسی تأثیر پتاسیم و نوع نیتروژن مصرفی بر فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان و تغییرات اسمولیتی گندم در مواجهه با بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (FHB)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو سطح بیماری (شاهد، آلوده)، سه سطح پتاسیم (80، 100 و 120 کیلوگرم پتاسیم در هکتار) و سه منبع نیتروژن (نیت...

full text

ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های گندم بهاره به بلایت فوزاریومی سنبله در محیط کشت و مزرعه

بلایت فوزاریومی سنبله از بیماری های مهم گندم در سراسر جهان است که علاوه برکاهش عملکرد باعث کاهش کیفیت دانه ها و آلودگی آنها به مایکوتوکسین ها می شود. اصلاح برای ایجاد واریته های مقاوم از موثرترین روش های کنترل این بیماری محسوب می شود. سی ژنوتیپ گندم بهاره در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور مطالعه عملکرد، یک بخش سالم به عنوان شاهد در مقابل بخش آلود...

تأثیر پتاسیم و نیتروژن بر مقاومت گندم به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله

به منظور بررسی تأثیر پتاسیم و نوع نیتروژن مصرفی بر فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان و تغییرات اسمولیتی گندم در مواجهه با بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (fhb)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو سطح بیماری (شاهد، آلوده)، سه سطح پتاسیم (80، 100 و 120 کیلوگرم پتاسیم در هکتار) و سه منبع نیتروژن (نیت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 49  issue 1

pages  41- 55

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023